Goede manieren

Goede manieren zijn geen wijdverbreid verschijnsel meer. Omgangsvormen met vervelende en onrechtvaardige gevolgen vinden we tussen kinderen en ouderen. Het is volop zichtbaar: kinderen die elkaar om verschillende redenen pesten, uitsluiten en pijn doen.
Om deze thema’s aan de orde te stellen, is de keuze op het verhaal uit het Bijbelboek Genesis gevallen. De reden is enerzijds dat het verhaal veel uiteenlopende thema’s biedt, die gemakkelijk bij de huidige belevingswereld aansluiten, en anderzijds laten we door de keuze van dit eeuwenoude verhaal zien dat het hier niet alleen om een eigentijdse problematiek gaat.
Het verhaal geeft de kinderen voorbeelden van ‘verkeerde manieren’, maar ook voorbeelden van hoe en wel op een verantwoorde manier keuzes kunnen worden gemaakt. Met het verhaal en de daarbij verwerkingssuggesties kunnen de kinderen inzicht ontwikkelen in bepaalde mechanismes die met geweld en zondebokken te maken hebben en hoe zij daar mee om kunnen gaan.

Doelgroep: kinderen 7/8 jaar.

Welke levensvragen staan vooral centraal in deze bijeenkomsten?
Hoe leven mensen samen?
Wat is goed en kwaad?

Werkwijze

In totaal zijn er negen bijeenkomsten met de daar bijbehorende verwerkingssuggesties.
Iedere bijeenkomst begint met een beknopte toelichting, direct gevolgd met een afbeelding. Het zijn afbeeldingen van bekende en onbekende schilders. Kunst heeft in het onderwijs een belangrijke rol (te vervullen). Kunst kan emoties oproepen. Kunst kan het vermogen om aan te voelen hoe een ander de wereld ervaart en ziet, stimuleren. Bij het tonen van de afbeelding laat je vervolgens de kinderen als eerste reageren. We verwijzen hierbij naar de gesprekssuggesties, maar ga vooral uit van “de vijf W’s”: Waarom, Wanneer, Waar, Wie en Wat.
Bij iedere afbeelding is een verhaal. Daarbij worden jou een aantal verwerkingssuggesties aangeboden om de stof te verwerken.
En jij wilt, inmiddels enthousiast geworden, jouw vertelkunst bekwamen? Graag verwijzen wij je naar de achtergrondinformatie en de suggesties in ‘Verhalen die ertoe doen’ hoofdstuk 7, vanaf pagina 214 en hoofdstuk 5 in ‘Goede Handen’.

Als een vervolg op het project ‘Goede manieren’, waarbij het verhaal van Jakob en Jozef centraal staat, kun je verder gaan met het project ‘Schouders eronder’ waarin wordt verhaald dat het na een aantal eeuwen niet meer zo goed gaat met het vluchtelingenvolk waarvan Jakob de stamvader is, en dat ze door de Farao als slaven worden behandeld.

Herschrijven

Bij elke hervertelling van een verhaal moeten er keuzen worden gemaakt. Ook het hervertellen van de Bijbelverhalen aan kinderen vereist keuzes. De keuzes die bij het schrijven van het verhaal ‘Goede manieren’ zijn gemaakt zijn ingegeven door het thema dat de titel van het project al in zich draagt: hoe gaan de mensen met elkaar om. Het Jozefverhaal geeft talloze voorbeelden van ontrouw, trouw en vertrouwen, van onrecht en vergeving. De hervertelling is dan ook op deze thema’s toegespitst.
Genesis 37 – 50 is vrijwel integraal herverteld. Het verhaal van Juda en Tamar is een onderbreking van de verhaallijn, die consequent het leven van Jozef volgt, en is om die reden weggelaten.
Meer achtergrondinformatie: daarover is te lezen in Verhalen die ertoe doen’ hoofdstuk 6.

Colofon

‘Goede manieren’ is in 1996 uitgegeven.
Samenstelling en uitvoering: Yeal Meijer en Jos van Remundt
Tekstverhaal: Monique de Jong
Adviezen: Bob van der Meer (Algemeen Pedagogisch Studiecentrum)
Martin Jansen
Alle van Steenis
Thomas Tol
Eindredactie: Monique de Jong
Tekst correctie: Jaap Snoek (1996) Jan Hendriksen (2020)
Illustraties in het boekje: Caroline Schuuring
Melodie lied: Herman Rouw

In de digitale versie zijn enkele en noodzakelijke wijzingen in teksten aangebracht. Zoals hoofdstuk 8 en 9 uit het boekje ‘Goede Manieren’ zijn samengevoegd en stukken werden weggelaten

We zouden het heel sportief vinden als u zorgvuldig met ‘Goede manieren’ omgaat. Want dat alles blijft eigendom van Stichting Echelon. Het is tot stand gekomen door medewerking van velen die zich betrokken voelen tot de uitgangspunten en de werkwijzen van de Stichting. Deze uitgave is mogelijk dankzij de donaties van de gebruikers! Vindt U het belangrijk dat er meerdere uitgaven en bouwstenen komen, dan is een donatie van harte welkom. U kunt bijvoorbeeld 25 Euro storten op IBAN: NL11 INGB 0005 7859 69 ten name van Stichting Echelon te Amsterdam onder vermelding van donaties website!

‘Goede manieren’ is een onderdeel van een serie van vier delen. In die serie zijn ook verschenen ‘Schouders eronder’(Mozes), ‘In het spoor van de wind’ (Odysseus) en ‘David, held en schurk’ (koning David). Het zijn eenvoudige zwartwit gedrukte leesboekjes. Drie van die boekjes zijn nog alleen gezamenlijk verkrijgbaar: ‘Goede manieren’, ‘In het spoor van de wind’ en ‘David, held en schurk’.
De aanschafprijs van deze boekjeszijn € 19,50 inclusief verzenkosten. Maak € 19,50 over naar IBAN. NL 11 INGB 0005 7859 69 t.n.v. Stichting Echelon ovv: ‘leesboekjes oude verhalen’ en vermeldt uw naam en volledig adres. Ontvangt u de boekjes niet binnen twee weken, neem dan contact op.

De gratis lessen